POLSKIE DROGI: Ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej

W północnym ramieniu transeptu znajduje się Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej, a niej – Ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej, zwany niekiedy Ołtarzem Tysiąclecia. Zaprojektował go prof. Mieczysław Twarowski. Poświęcony w 1965 r. ołtarz przeznaczony jest do odprawiania mszy tyłem do zgromadzenia, zatem formą nawiązuje do ołtarzy romańskich i gotyckich. Pionowa nastawa stoi wprost na ołtarzu i składa się z trzech nieruchomych tablic, obwiedzionych złoconymi listwami i tworzących razem typowy tryptyk.

W części środkowej znajduje się kopia jasnogórskiego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, zasłaniana kratą ze 120 srebrnych serc. Jest to jedna z trzech kopii, wykonanych przy zastosowaniu metod średniowiecznych przez prof. Leonarda Torwirta, znakomitego konserwatora dzieł sztuki. Nad obrazem znajduje się pięć lilii (w heraldycznej formie fleur-de-lis) które są tradycyjnym atrybutem Maryi, ale też św. Kazimierza, patrona naszego kościoła. Pod obrazem widnieje pozłacana łacińska formuła POLONIA SEMPER FIDELIS (POLSKA ZAWSZE WIERNA), obecna w pobożności polskiego rycerstwa i szlachty od wieków. Poniżej umieszczone jest niewielkie tabernakulum i milenijne daty „966” oraz „1966”.

Skrzydła boczne ołtarza przeznaczone są na płaskorzeźbiony poczet polskich świętych i błogosławionych oraz studium przemian Orła Białego na przestrzeni dziesięciu wieków naszej historii. Każde stulecie reprezentują trzy postaci i jeden herb z Orłem – nie tyle białym, co srebrnym, zgodnie z heraldycznymi prawidłami. Autorem płaskorzeźb jest bowiem prof. Zygmunt Kamiński, znawca heraldyki i twórca projektu godła II Rzeczypospolitej, będącego pierwowzorem godła obecnego. Na Ołtarz wybrani zostali święci, mający szczególną cześć dla Matki Bożej. Wszyscy są przedstawieni z przypisanymi sobie przez tradycję atrybutami oraz podpisani. Niektórzy z nich zresztą dostąpili chwały ołtarzy już po ustawieniu Ołtarza Tysiąclecia, dlatego znajdziemy pod nimi podpis „SŁUGA BOŻY”… Króluje tu symbolizujące niebo złoto i błękit oraz heraldyczne barwy herbów Rzeczypospolitej.

Wierni od pierwszych wieków chrześcijaństwa nazywali Maryję Królową. Od XVI w. koronowano w Europie wizerunki Matki Boskiej i oddawano pod jej opiekę całe narody. Pierwszym polskim ukoronowanym obrazem (w 1707 r.) była Matka Boska Częstochowska. Pół wieku wcześniej Królową Polski nazwał Maryję król Jan Kazimierz, składając przed obrazem Matki Boskiej Łaskawej we Lwowie słynne śluby, w czasie potopu szwedzkiego (1656 r.). Do tych lwowskich ślubów odwołał się prymas Stefan Wyszyński, gdy w Polsce po II wojnie światowej władzę przejęli komuniści, a on sam został internowany. Ułożone przez prymasa w odosobnieniu śluby złożył polski Episkopat i bez mała milion pielgrzymów pod Jasną Górą, w trzechsetną rocznicę ślubów lwowskich (1956 r.).  Gdy prymas na fali politycznej odwilży został uwolniony, rozpoczęła się zaplanowana przez niego Wielka Nowenna, czyli 9 lat przygotowań do Jubileuszu Millenium Chrztu Polski w roku 1966. Komuniści, szykujący się do świeckich obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego, uznali to za podważanie ich władzy w kraju. Wielka Nowenna (1957-1966) była planem duchowej odnowy narodu po doświadczeniach II wojny światowej i stalinizmu. Składały się na nią rekolekcje, dzieła dobroczynne i fundacyjne, uroczyste oddawanie się parafii w Macierzyńską Niewolę Maryi itp. W naszym kościele powstał wówczas m.in. drewniany ołtarz w Kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej, noszący tę samą co ona nazwę, choć  nazywany też przez parafian Ołtarzem Tysiąclecia.

Źródło: Biuletyn Parafialny