POLSKIE DROGI: Ołtarz Serca Bożego

Zwykło się przeciwstawiać Ołtarz serca Bożego Ołtarzowi MB Częstochowskiej w przeciwległej kaplicy transeptu, jednak obydwa (choć w istocie różne) są dwiema częściami tej samej opowieści o tysiącletniej historii polskiego narodu i Kościoła. Ołtarz MB Częstochowskiej opowiada jej część chwalebną, Ołtarz Serca Bożego – bolesną. Obydwa powstały w tym samym czasie, jako fundacje z okazji Millenium Polski w 1966 roku. Późniejszy z nich Ołtarz Serca Bożego był pierwszym w naszym kościele ołtarzem do odprawiania Mszy św. „twarzą do ludu”, wg zaleceń Soboru Watykańskiego II. Całość nie nawiązuje już formą do gotyku, jak ołtarz MB Częstochowskiej. Swoją wymową jednak sięga dużo dalej niż gotyk, bo do pierwszego tysiąclecia chrześcijaństwa, gdy na krucyfiksach przedstawiano często Chrystusa nie cierpiącego, ale tryumfującego, jako najwyższy kapłan i król świata, który umiera na krzyżu aby zmartwychwstać.  

Centralną częścią ołtarza proj. Mieczysława Twarowskiego jest rzeźba Chrystusa na krzyżu jako Króla, z otwartym sercem. W przeciwieństwie do przedstawianych, zwłaszcza w średniowieczu, ukrzyżowanych postaci Chrystusa, w których występuje On w cierniowej koronie, w Ołtarzu Serca Bożego Chrystus przedstawiony jest w królewskiej koronie na głowie, odziany w królewskie szaty. Rzeźbę Chrystusa wykonała, w drzewie lipowym, p. Zofia Trzcińska-Kamińska z Warszawy.

Tło, na którym wisi rzeźba, przedstawia „Drogę krzyżową Polski i Jej Narodu do wiecznej chwały”. Hasło to uwidocznione jest w dolnej jego części. Tło wykonane jest techniką metaloplastyczną w miedzi, przez Tadeusza Paszkowskiego z Warszawy, według rysunku prof. Zygmunta Kamińskiego. Przedstawia ono męczeństwo narodu polskiego w rożnych okresach Jego historii w tysiącleciu, uwieńczonym nad krzyżem datami: 966-1966. Męczeństwo to pokazano w postaci biegnących ukośnie z góry na dół dróg, znaczonych krzyżami rożnej wielkości i kształtu. Napisy pod liniami dróg obrazują Męczeństwo w rożnych okresach historycznych.

Napisy te są  następujące: 1. Męczeństwo w obronie początków chrześcijaństwa — Św. Wojciech +997, Św. Stanisław Biskup +1079, bł. Sadok +1260. 2. Męczeństwo w obronie wiary i Ojczyzny w walce z Krzyżakami, w latach 1226-1410. 3. Męczeństwo w obronie Maryi: 1655 – oblężenie klasztoru na Jasnej Górze przez Szwedów. 4. Męczeństwo w obronie zjednoczenia chrześcijaństwa: Melchior Grodziecki +1619, Andrzej Bobola +1657, Jan Sarkander +1620, Jozafat Kuncewicz +1623. 5. Męczeństwo w obronie wiary w walce z zaborcami: 1772 – pierwszy rozbiór ziem Rzeczpospolitej, 1793 – drugi rozbiór Polski, 1795 – trzeci rozbiór Polski, 1830 – Powstanie listopadowe, 1846 – Powstanie w Krakowie, 1863 – powstanie styczniowe, 1914 – wybuch I Wojny Światowej. 6. Męczeństwo w walce z hitleryzmem: Oświęcim, Majdanek, Treblinka, Palmiry, Dachau, Pawiak, Powstanie Warszawskie w 1944 r.

Źródło: ks. Jan Górny, Sacra………………

Trudniej może zrozumieć jest napis pod krzyżem: „DROGA KRZYŻOWA POLSKI DO WIECZNEJ CHWAŁY”. Kościół jednak naucza (choćby w konstytucjach Soboru Watykańskiego II), że dzieje narodu jako ludzkiej wspólnoty mogą mieć sens eschatologiczny, podobnie jak życie człowieka. Dla prymasa Wyszyńskiego pojęcie narodu było wręcz kluczowe. Jan Paweł II wręcz „bierzmował dzieje” w swoich homiliach podczas pielgrzymek do kraju, tłumacząc, że naród jako wspólnotę ludzi można prowadzić ku Bogu, a cierpienia tej wspólnoty można włączyć do eucharystycznej ofiary Chrystusa, który jest w każdym cierpiącym. Warunkiem jest to, by w centrum był krzyż, nie naród – tak jak jest w naszym Ołtarzu Serca Bożego.

Z Biuletynu Parafialnego